TYPY ŁĄK KWIETNYCH
„Łąki kwietne” to coraz powszechniej stosowana forma gospodarowania otwartymi terenami zielonymi w miastach. Trzeba jednak pamiętać, że jest to termin sztuczny, pierwotnie zarezerwowany dla użytków o charakterze łąk i pastwisk z dominującymi gatunkami traw oraz różnym udziałem bylin oraz gatunków jednorocznych o barwnych kwiatach.
Realizując projekt zetknęliśmy się z niezwykłą różnorodnością „łąk kwietnych” w miastach, których skład zależał przede wszystkim od składu użytej mieszanki nasion, ale pozostawał pod silnym wpływem warunków pogodowych w danym sezonie oraz rodzaju i intensywności stosowanych zabiegów agrotechnicznych.
Bez względu jednak na to zróżnicowanie, wszystkie „łąki kwietne” zakładane w miastach możemy podzielić ze względu na ich fizjonomię i dominującą formą życiową roślin. Mamy tu więc łąki zdominowanych przez niskie gatunki jednoroczne: Centaurea cyanus L., Lobularia maritima (L.) Desv., Eschscholzia californica Cham. oraz łaki zbudowanych z wysokich bylin, takich jak: Echium vulgare L., Verbescum nigrum L. czy Tanacetum vulgare L.
Gatunki roślin na łąkach jednorocznych kiełkują, kwitną i wydają nasiona w sprzyjających warunkach w ciągu jednego sezonu wegetacyjnego. Jeżeli natomiast warunki są niesprzyjające mogą pozostać w uśpieniu jako nasiona. Łąka jednoroczna może mieć charakter trwały, ponieważ odpowiednio dobrane, rodzime gatunki (przystosowane do lokalnych warunków klimatycznych) będą się samoistnie wysiewać z roku na rok. Trzeba tu jednak pamiętać o odpowiednim przygotowaniu gleby, ponieważ bardzo często są to chwasty, wymagające zaburzeń do wykiełkowania. Ponadto, łąki jednoroczne nie mają wysokich wymagań glebowych, a barwny efekt ujawnia się szybko.
Łąki bylinowe wieloletnie, obficie zakwitną w kolejnym roku od wysiania, dlatego często łączone są z gatunkami jednorocznymi, które zapewnią efekt już w pierwszym sezonie. Łąki takie kwitną przez cały sezon, ale mogą stanowić azyl oraz źródło pokarmu również dla małych zwierząt, dlatego bardzo ważne jest umiejętne gospodarowanie tego typu łąkami m.in. poprzez koszenie we właściwych terminach.
Jeżeli przyjrzymy się „łąkom kwietnym” przez pryzmat geograficzno-historycznego pochodzenie gatunków roślin, to bardzo wyraźnie wyodrębniają się nam dwie grupy: łąki o charakterze półnaturalnym charakteryzujące się składem zbudowanym głównie z gatunków rodzimych dla miejscowej flory m.in. Daucus carota L., Echium vulgare L. czy Melilotus officinalis (L.) Lam.
Przeciwieństwem będą łąki o charakterze sztucznym, w których składzie gatunki obce stanowią przeważający element i tutaj najczęściej spotykanymi dominującymi lub współdominującymi gatunkami na „łąkach kwietnych” były: Echium plantagineum L., Antirrhinum majus L., Eschscholzia californica Cham. czy Coreopsis tinctoria Nutt. Wielu autorów podkreśla konieczność właściwego doboru gatunków roślin, z dużym naciskiem na unikanie gatunków obcych rodzimej florze, które mogą posiadać potencjał do stania się gatunkami inwazyjnymi.
Poza tym „łąki kwietne” mogły mieć charakter monokultur m.in. gorczycowych, wrotyczowych lub słonecznikowych, których pokazowy charakter jest niewątpliwą zaletą, ale które cieszą oko, czy też stanowią źródło pokarmu dla owadów tylko przez pewien okres sezonu wegetacyjnego i tylko dla wąskiej grupy owadów. W przypadku monokultur słonecznikowych – ich dodatkowa zaleta to antysmogowe właściwości oraz funkcjonowanie jako źródło pokarmu dla małych ssaków oraz ptaków w okresie jesiennym.
