Pszczoła miodna (Apis mellifera)

Apis mellifera – najsłynniejsza pszczoła,

Jak mówi przysłowie – pracy stawia czoła…

Ogólna charakterystyka: Pszczoła miodna należy do rodziny pszczołowatych (Apidae). Tułów jest charakterystycznie paskowany w odcieniach koloru żółtego i brunatnego, pokryty licznymi, gęstymi włoskami. Wielkość zależy od społecznej roli danego osobnika. Największa jest pszczoła-matka (17-20 mm), trutnie (14-16 mm) i pszczoły robotnice (11-13 mm) są od niej mniejsze. Robotnice posiadają koszyczki na tylnych goleniach.

Na świecie wyróżnia się wiele podgatunków i ras pszczoły miodnej.

Długość języczka: Zależy od rasy. Pszczoła miodna środkowoeuropejska – rasa lokalna, zamieszkująca pierwotnie Europę Zachodnią i Środkową, ma języczek długości 6,11 mm.

Pojaw:  Aktywność pszczoły miodnej jest uzależniona od temperatury. Pierwsze loty po zimie robotnice odbywają już w marcu, natomiast młode matki i trutnie możemy spotkać w końcu czerwca i lipcu.  Pszczoły te są aktywne do października.

Uspołecznienie: Pszczoła miodna to najwyżej rozwinięty społecznie gatunek z rodziny pszczołowatych – tworzy społeczeństwa eusocjalne, składające się z królowej-matki, robotnic oraz trutni. Pszczele rodziny mogą liczyć nawet do 100 tys. osobników.

Siedlisko: Pszczoła miodna jest spotykana we wszelkiego typu siedliskach: w lasach, na łąkach, polach uprawnych i w miastach.

Rośliny pokarmowe: Zbiera pyłek i nektar z kwiatów roślin zalążkowych wszystkich rodzin – jest gatunkiem polilektycznym.

Miejsce gniazdowania: Pszczoła miodna hodowana przez człowieka gniazduje w specjalnych konstrukcjach (ulach), zaś w warunkach naturalnych gnieździ się w dziuplach drzew. Buduje duże gniazda z plastrów woskowych.

Pasożyt gniazdowy: brak

Występowanie w Polsce: Występuje pospolicie w całym kraju.

Ochrona gatunkowa w Polsce:

Polska Czerwona Lista: nie objęty ochroną

Czy wiesz, że…

• Pszczoła miodna swobodnie może żądlić inne pszczoły i pozostałe owady, natomiast w przypadku użądlenia człowieka lub innych dużych zwierząt, nie jest w stanie wyciągnąć żądła z powrotem, w wyniku czego ta część jej ciała zostaje oderwana, a pszczoła umiera.
• Jeden ładunek pyłku to efekt odwiedzin ok. 100 kwiatów, a dopiero 20 ładunków wypełnia jedną komórkę plastra.
• Pszczołę miodną możemy uznać za zwierzę gospodarskie (ale nie w pełni udomowione). Człowiek korzysta z wielu wyrobów pszczelej pracy: miodu, wosku, propolisu, pierzgi, pyłku i mleczka pszczelego.

NASZE OBSERWACJE 😉

Pszczoły miodne były przez nasz Zespół bardzo często obserwowane na łąkach kwietnych w Białymstoku, Bydgoszczy i Łodzi.

Źródła:

1.      Borański M., Teper D. 2017. Atlas pospolitych gatunków pszczół Polski. InHort Instytut Ogrodnictwa, Puławy.

2.      Bellman H. Błonkówki, pszczoły, osy i mrówki środkowej Europy, Wyd. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011

3.      Żółty G. 2014. Ekologia pszczoły miodnej, Episteme 25/2014.

4.      https://www.wiz.pl/srodowisko/2097423,1,bzyczace-kuzynki.read

5.      Sikora i in.. 2018. Pszczoły w mieście. Trzmiele Wrocławia. Wydanie 1.

6.      Encyklopedia Pszczelarska /Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne Warszawa 1989 r.

Autorzy: Katarzyna Kamińska, Urszula Jabłońska