Trzmiel ogrodowy (Bombus hortorum)

Przezadministrator

Trzmiel ogrodowy ma długi języczek,

Żółty kołnierzyk i pyłkowy koszyczek…

 

Ogólna charakterystyka: Trzmiel ogrodowy należy do rodziny pszczołowatych (Apidae). Królowa osiąga wielkość 17 – 22  mm, robotnice 11 – 18 mm,  natomiast samce 12 -17 mm. Trzmiel ogrodowy ma czarne zabarwienie z żółtym kołnierzykiem i żółtym pierwszym segmentem brzucha, koniec odwłoka jest biały. Trzmiel ogrodowy posiada również koszyczek pyłkowy.

 

Długość języczka: Gatunek długojęzyczkowy.

 

Długi język pozwala trzmielowi ogrodowemu pobierać nektar z roślin o  głębokich kwiatach.

 

Pojaw: Królowe wyłaniają się ze snu zimowego od marca do czerwca, natomiast okres lotu samców i  samic trwa od końca kwietnia do października.

Uspołecznienie: Gatunek społeczny. Królowe zakładają gniazda samodzielnie aż do wytworzenia pierwszej partii robotnic. Samce żyją samodzielnie. Gniazda zakładane przez królowe są średniej wielkości, liczą około 100 robotnic.

Siedlisko: Trzmiel ten preferuje łąki i polany z dużym  udziałem roślin bobowatych oraz ogrody z dużą różnorodnością bylin odpowiednich dla trzmieli długojęzyczkowych.

Rośliny pokarmowe: Trzmiel ogrodowy oblatuje szeroką gamę kwiatów, szczególnie upodobał sobie gatunki motylkowate (łac. Fabaceae, np. koniczyna czerwona), jasnotowate (łac. Lamiaceae, np. jasnota purpurowa) oraz trędownikowate (łac. Scrophulariaceae, np. dziewanna). Pokarm dla potomstwa jest przynoszony za pomocą koszyczków pyłkowych.

Miejsce gniazdowania: Gniazda zakładane są w ziemi na terenach trawiastych, łąkach i na granicy lasów. Są one zakładane przez królową, zazwyczaj pod ziemią, w norach pozostałych po aktywności drobnych kręgowców. Do wyściółki wykorzystują zdobyty mech oraz suchą trawę. Dopóki nie pojawią się pierwsze robotnice, czyli po około miesiącu od założenia nowej kolonii, to królowa zajmuje się gniazdem.

Pasożyt gniazdowy: Trzmielec ogrodowy (B. barbutellus) i trzmielec żółty (B. campestris).

Są to owady kukułki. W czasie wiosny, zapłodnione już samice, którym udało się przezimować, odnajdują i atakują gniazda B. hortorum. Kiedy uda im się zabić lub zdominować królową, wówczas zaczynają składać własne jaja, którymi zajmują się robotnice trzmiela. Aby uzyskać dostęp do gniazda, samice często wydalają feromony podobne do tych wytwarzanych przez atakowany gatunek.

Występowanie w Polsce: Jest gatunkiem pospolitym na terenie całego kraju.

Ochrona gatunkowa w Polsce:

Europejska Czerwona Lista IUCN : LC – najmniejszej troski

Polska Czerwona Lista: nie figurujeNa podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z 2016 r. gatunek jest częściowo chroniony.

Czy wiesz, że…

 

  • Trzmiel ogrodowy ma najdłuższy języczek (12,5mm) ze wszystkich trzmieli.
  • Populacja trzmiela ogrodowego zmniejsza się ze względu na niszczenie jego siedlisk. Dlatego łąki kwietne są idealną alternatywą dla tradycyjnych trawników dając nowe miejsce bytu dla tego owada.
  • Niektóre gatunki roślin mają swoich specyficznych zapylaczy, np. wiciokrzewy są zapylane przez nocne ćmy, a koniczyna czerwona przez trzmiele. Gdy usiłowano hodować koniczynę w Australii, gdzie nie było trzmieli, rośliny nie wytwarzały nasion do czasu sprowadzenia tych owadów.

 

NASZE OBSERWACJE 😉

Trzmiela ogrodowego zaobserwowaliśmy na łąkach kwietnych w Białymstoku.

Źródła:

 1.      Sikora i in.. 2018. Pszczoły w mieście. Trzmiele Wrocławia. Wydanie 1;

2.      Krzysztofiak i in.. 2004. Trzmiele Polski – przewodnik terenowy.

Autorzy: Wiktoria Turska, Karolina Wróbel

Podobne wpisy